Tiểu rắt không kiểm soát là bệnh gì? Điều trị như thế nào?
Tiểu tiện là hoạt động sinh lý bình thường của cơ thể. Tuy nhiên, vì một lý do nào đó mà hoạt động này bị ảnh hưởng, khiến bạn gặp phải những rối loạn hệ tiết niệu, điển hình là chứng tiểu rắt không kiểm soát. Nhiều người bị tiểu rắt không kiểm soát thường băn khoăn liệu rằng đây có phải là bệnh lý hay không và cách điều trị của nó như thế nào? Nếu bạn cũng đang gặp phải vấn đề như trên thì hãy theo dõi bài viết dưới đây để có được những thông tin hữu ích.
Mục lục
Tiểu rắt không kiểm soát là bệnh gì?
Tiểu rắt không kiểm soát là tình trạng số lần đi tiểu trong ngày tăng cao bất thường, tuy nhiên lượng nước tiểu mỗi lần lại rất ít và người bệnh thường không có khả năng kiểm soát được hành động tiểu tiện của mình, dẫn đến nước tiểu bị són ra ngoài (són tiểu).
Mức độ nghiêm trọng của bệnh sẽ khác nhau từ trường hợp nhẹ là rò rỉ nước tiểu ra ngoài khi ho hoặc hắt hơi đến nặng hơn là tiểu không tự chủ khi gắng sức. Tiểu rắt không kiểm soát khiến bạn cảm thấy tự ti, xấu hổ khi giao tiếp với mọi người. Nếu tình trạng này không được điều trị kịp thời, bệnh nhân còn có nguy cơ mắc phải những biến chứng nguy hiểm.
Nguyên nhân gây tiểu rắt không kiểm soát
Tiểu rắt không kiểm soát có thể là do nhiều nguyên nhân gây nên. Tình trạng này thường là kết quả của thói quen sinh hoạt không lành mạnh hoặc chế độ ăn uống không khoa học. Tuy nhiên, trong những trường hợp nặng hơn, tiểu rắt không kiểm soát có thể là triệu chứng của những bệnh lý nền bên trong cơ thể.
Nguyên nhân bệnh lý
Bệnh lý nền thường khiến người bệnh đi tiểu rắt không kiểm soát kéo dài và dai dẳng, ảnh hưởng lớn đến tâm lý và sức khỏe người bệnh. Vì vậy, nếu bị tiểu rắt trong một khoảng thời gian dài, bạn nên thăm khám tại các cơ sở y tế để được chẩn đoán và điều trị hiệu quả.
☛ Bàng quang tăng hoạt (OAB): là tình trạng bàng quang hoạt động quá mức và co bóp không đúng thời điểm, do đó thường gây ra cảm giác buồn tiểu đột ngột, cần phải đi tiểu ngay. Nếu không kịp đi tiểu, bạn có thể bị són nước tiểu ra ngoài.
☛ Cắt tử cung: những bệnh lý ở tử cung có thể khiến bạn phải dùng thủ thuật, phẫu thuật, làm bạn có nguy cơ bị tiểu rắt không tự chủ sau này. Do ở phụ nữ, tử cung và bàng quang được hỗ trợ bởi hệ thống cơ và dây chằng giống nhau. Những phẫu thuật này ảnh hưởng trực tiếp và làm hỏng các cơ hỗ trợ sàn chậu, gây ra tiểu rắt.
☛ Ung thư tuyến tiền liệt: là bệnh lý nam khoa có triệu chứng điển hình là tiểu không kiểm soát. Do các khối u ác tính tăng sinh và chèn ép vào niệu đạo, ảnh hưởng đến quá trình đào thải nước tiểu ra ngoài. Bên cạnh đó, tiểu rắt không kiểm soát cũng được xác định là do tác dụng phụ của những biện pháp điều trị ung thư tuyến tiền liệt gây ra.
☛ Bệnh lý rối loạn thần kinh: bao gồm các bệnh như bệnh đa xơ cứng, bệnh Parkinson, đột quỵ, chấn thương cột sống hoặc u não,… Những bệnh lý này cản trở các tín hiệu thần kinh liên quan đến kiểm soát hoạt động của bàng quang. Vì vậy, khi bị bệnh lý thần kinh, bạn thường khó kiểm soát được hoạt động tiểu tiện của bản thân.
Nguyên nhân sinh lý
☛ Mang thai: phụ nữ mang thai có sự thay đổi nội tiết tố lớn trong cơ thể, đồng thời trọng lượng của thai nhi chèn ép và đè nặng lên bàng quang, khiến nước tiểu chảy ra bất chợt và không kiểm soát được.
☛ Sinh con: sinh con theo cách tự nhiên qua âm đạo có thể ảnh hưởng và làm suy yếu dây thần kinh bàng quang và các mô hỗ trợ, từ đó gây ra sa sàn chậu. Lúc này, bàng quang, tử cung, ruột non, trực tràng có thể bị đẩy xuống ra khỏi vị trí ban đầu và nhô vào âm đạo, khiến bạn bị tiểu rắt, tiểu buốt,…
☛ Mãn kinh: phụ nữ ở độ tuổi mãn kinh bị suy giảm nồng độ Estrogen – một loại hormone giúp niệu đạo và bàng quang khỏe mạnh. Khi thiếu hụt Estrogen, chức năng của các cơ quan này bị rối loạn và suy giảm nghiêm trọng, khiến người bệnh gặp phải những rối loạn tiểu tiện.
☛ Tuổi tác: sự lão hóa khiến các cơ bàng quang bị co giãn và không còn đàn hồi, từ đó làm bàng quang giảm khả năng lưu trữ nước tiểu. Bên cạnh đó, ở người cao tuổi, các cơn co thắt bàng quang cũng xuất hiện thường xuyên hơn khiến cảm giác buồn tiểu tăng lên.
☛ Nhịn tiểu thường xuyên: do khi nước tiểu không được đào thải ra ngoài, bị lắng đọng lại bàng quang và vô tình tạo môi trường sống lý tưởng cho vi khuẩn. Do đó mà bàng quang bị viêm nhiễm, kích thích, khiến bạn tiểu rắt không tự chủ.
Cải thiện tiểu rắt không kiểm soát bằng cách nào?
Các biện pháp điều trị tiểu rắt không kiểm soát phụ thuộc chủ yếu vào nguyên nhân gây ra tình trạng này. Bác sĩ có thể ưu tiên các biện pháp điều trị ít xâm lấn trước và chỉ sử dụng những lựa chọn khác khi người bệnh không đáp ứng với các kỹ thuật.
Dùng thuốc Tây y
☛ Nếu bạn bị tiểu rắt tiểu không kiểm soát do hội chứng bàng quang tăng hoạt OAB gây nên, các loại thuốc kháng Cholinergic sẽ được chỉ định, cụ thể là: Oxybutynin, tolterodine, darifenacin, fesoterodine,…
☛ Các thuốc chẹn alpha có công dụng làm thư giãn cổ bàng quang và sợi cơ ở tuyến tiền liệt nam giới, hỗ trợ làm rỗng bàng quang nhanh hơn, bao gồm những loại thuốc như: tamsulosin, alfuzosin, silodosin, doxazosin,…
☛ Thuốc Mirabegron giúp làm thư giãn bàng quang và tăng lưu lượng nước tiểu, hỗ trợ bài tiết nước tiểu hoàn toàn ra khỏi cơ thể.
☛ Estrogen liều thấp tại chỗ được bào chế dưới dạng kem bôi âm đạo, vòng hoặc miếng dán. Đây là loại thuốc có công dụng làm săn chắc, hạn chế tình trạng lão hóa ở các mô niệu đạo và âm đạo, từ đó cải thiện hiệu quả tình trạng tiểu rắt không kiểm soát ở phụ nữ.
Bài thuốc dân gian
Bên cạnh việc điều trị bằng các loại thuốc tân dược, người bệnh còn có thể cân nhắc sử dụng bài thuốc Đông y trị chứng tiểu rắt không kiểm soát. Đây là những bài thuốc dân gian được ông cha ta sử dụng từ lâu đời để cải thiện tình trạng rối loạn tiểu tiện hiệu quả mà vẫn đảm bảo an toàn và lành tính cho người bệnh.
Dưới đây là một số bài thuốc dân gian phổ biến mà bạn có thể sử dụng:
- Bài thuốc 1: mã đề 16g, bồ công anh 20g, rau má, râu ngô, thài lài tía, cam thảo dây, chi tử, mộc thông mỗi vị 12g. Sắc lấy nước uống mỗi ngày 1 thang.
- Bài thuốc 2: mộc thông, sinh địa, hoàng cầm mỗi vị 12g; lá tre 16g; cam thảo, đăng tâm mỗi vị 6g. Sử dụng 1 thang mỗi ngày.
- Bài thuốc 3: bồ công anh, tỳ giải mỗi vị 20g; hoạt thạch, cù mạch, biển súc, hoàng cầm, sài hồ mỗi vị lấy 12g; mộc thông 6g. Mỗi ngày dùng 1 thang sắc lấy nước uống.
- Bài thuốc 4: sa tiền 16g; phục linh, rễ cỏ tranh, hoàng liên, hoàng bá mỗi vị 12g; bán hạ, mộc thông, hoạt thạch, trư linh mỗi vị 8g.
Ngoài ra, người bệnh còn có thể gia giảm thêm một số nguyên liệu như:
- Thêm sinh địa, rễ cỏ tranh, chi tử sao đen mỗi vị 12g nếu tiểu ra máu.
- Thêm khổ luyện tử, ô dược mỗi vị 8g nếu có thêm triệu chứng đau tức, chướng hạ vị, co thắt bàng quang.
Tham khảo thêm: Tổng hợp những cách chữa tiểu rắt tại nhà đơn giản, hiệu quả nhất
Sử dụng thực phẩm bảo vệ sức khỏe Vương Niệu Đan
Các loại thuốc tân dược (Tây y) tuy đem lại hiệu quả điều trị cao nhưng nếu lạm dụng quá mức, người bệnh hoàn toàn có thể gặp phải những tác dụng phụ, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe. Vì vậy, hiện nay nhiều người bị tiểu rắt không kiểm soát thường lựa chọn cho mình những loại thực phẩm chức năng vừa giúp cải thiện bệnh, vừa đảm bảo an toàn cho sức khỏe. Điển hình trong số đó chính là sản phẩm Vương Niệu Đan.
Vương Niệu Đan là thực phẩm bảo vệ sức khỏe có nguồn gốc hoàn toàn từ thiên nhiên, cụ thể là:
- Cao Uvarox: là cao chiết xuất gồm 3 thành phần được kết hợp theo một tỷ lệ thích hợp là cao Varuna, Cỏ đuôi ngựa và cao Ô dược. Công dụng chính của cao Uvarox là tăng sức chứa bàng quang, tăng lưu lượng tuần hoàn để nuôi dưỡng các cơ sàn chậu, từ đó cải thiện sức khỏe bàng quang.
- Vispo™ là chiết xuất Cọ lùn 45% Acid béo, 1 – 1,2% beta sistosterol, có tác dụng ức chế thụ thể Muscarinic của cơ chóp bàng quang, hạn chế tình trạng co thắt bàng quang. Công nghệ CO2 siêu tới hạn cho phép Vispo™ dạng dầu có chứa hàm lượng beta sistosterol cao gấp 15 lần so với các chiết xuất Cọ lùn thông thường.
- Chiết xuất Hạt bí đỏ: công dụng ức chế Enzyme Aromata, làm tăng nồng độ Hormone Testosterone trong cơ thể. Đồng thời các hoạt chất có trong hạt bí đỏ cũng giúp làm tăng lượng Nitric Oxyd cần thiết để cho bàng quang giãn ra, giảm co thắt đường tiết niệu và tăng sức chứa bàng quang.
- Cao Nữ lang: giúp an thần, dịu thần kinh, cải thiện chất lượng giấc ngủ cho người bệnh.
Theo khuyến cáo từ nhà sản xuất, bạn nên dùng sản phẩm Vương Niệu Đan liên tục trong khoảng thời gian từ 2 – 3 tháng. Liều dùng cụ thể như sau:
- Uống 6 viên/2 lần/1 ngày trong khoảng thời gian từ 2 – 4 tuần đầu.
- Khi tình trạng tiểu rắt không kiểm soát được cải thiện, người bệnh duy trì uống 4 viên/2 lần/1 ngày; uống vào các buổi sáng, tối và ngay sau khi ăn.
Kiểm soát hành vi
Các hoạt động kiểm soát hành vi luôn được chuyên gia khuyên dùng vì đây là những biện pháp đơn giản, dễ thực hiện mà vẫn đem lại hiệu quả điều trị cao. Vì vậy, bên cạnh liệu trình điều trị chính thức, người bị tiểu rắt không kiểm soát nên thực hiện thêm những biện pháp kiểm soát hành vi để cải thiện tình trạng bệnh.
☛ Thực hiện chế độ ăn uống khoa học: bằng cách cắt giảm hoặc tránh các loại đồ uống làm lợi tiểu như: bia, rượu, cà phê, trà xanh… Đồng thời bạn cũng nên hạn chế ăn các loại thực phẩm có tính acid hoặc chứa chất tạo ngọt tổng hợp; thức ăn cay nóng và chứa nhiều dầu mỡ cũng cần được giảm thiểu tối đa.
☛ Thường xuyên tập luyện thể lực để cải thiện sức khỏe cơ sàn chậu, nâng cao sức đề kháng và tăng cường thể lực. Bạn có thể lựa chọn tập luyện những môn thể thao giúp cải thiện tiểu rắt hiệu quả như: đi bộ, tập yoga, bơi lội,…
☛ Luyện tập chức năng bàng quang: đây là bài tập nhằm mục đích kéo dài thời gian giữa những lần đi tiểu, hạn chế tần suất đi tiểu rắt trong ngày. Bài tập được bắt đầu từ việc bạn cố gắng nhịn tiểu trong khoảng thời gian 10 phút. Sau đó, bạn nâng khoảng thời gian đi tiểu giữa 2 lần lên 30 phút, 50 phút, 70 phút,… cho đến khi bạn có thể đi tiểu như bình thường (cách 2,5 – 3,5 tiếng mới đi tiểu một lần).
☛ Tiểu hai lượt trong cùng một lần để bàng quang có thể rỗng hoàn toàn, khi đó tình trạng tiểu không kiểm soát do giãn bàng quang sẽ giảm thiểu đáng kể. Người bệnh thực hiện hành vi bằng cách đi tiểu như bình thường nhưng chờ thêm vài phút rồi mới tiểu lượt 2.
Điều trị ngoại khoa
☛ Kích thích điện: biện pháp này sử dụng các điện cực để đưa vào trực tràng hoặc âm đạo tạm thời nhằm giúp tăng cường chức năng cơ sàn chậu. Kích thích điện nhẹ nhàng có thể đem lại hiệu quả đối với tiểu rắt không kiểm soát nhưng cần thực hiện phối hợp với các biện pháp khác trong vài tháng.
☛ Sử dụng thiết bị hỗ trợ: bác sĩ sẽ sử dụng một thiết bị hỗ trợ có tên là Pessary (vòng nâng) để đưa vào âm đạo nhằm hỗ trợ các cơ vùng chậu, cải thiện tình trạng tiểu rắt không kiểm soát ở nữ giới. Vòng nâng hoạt động bằng cách nâng bàng quang và niệu đạo lên thông qua sự tác động của thành âm đạo.
☛ Phẫu thuật: nếu người bệnh không đáp ứng với các biện pháp điều trị trên, phẫu thuật có thể được chỉ định. Việc sử dụng phương pháp phẫu thuật phụ thuộc vào nguyên nhân gây ra tình trạng tiểu rắt không kiểm soát. Ví dụ, nếu sỏi thận là nguyên nhân gây ra tiểu rắt không kiểm soát, phẫu thuật mổ sỏi thận sẽ được chỉ định.
Một số biện pháp phòng ngừa bệnh hiệu quả
☛ Thực hiện chế độ ăn lành mạnh: bằng cách bổ sung đầy đủ chất xơ và vitamin (từ rau xanh và hoa quả tươi) mỗi ngày. Điều này sẽ giúp người bệnh cải thiện được tình trạng táo bón và điều hòa lượng nước tiểu qua niệu đạo, từ đó phòng ngừa tiểu rắt hiệu quả.
☛ Uống nước đầy đủ từ 1,5 – 2L nước mỗi ngày để làm sạch đường tiết niệu, giúp vi khuẩn và các chất độc hại được đào thải ra ngoài.
☛ Duy trì tâm trạng thoải mái, ổn định, tránh căng thẳng, stress kéo dài vì tình trạng này ảnh hưởng đến hệ thần kinh và tác động trực tiếp vào dây thần kinh kiểm soát hoạt động của bàng quang, khiến cho bàng quang dễ bị kích thích và làm cho bạn bị tiểu rắt.
☛ Mặc các loại quần áo rộng rãi, thoải mái; không mặc những loại quần áo bó sát vì dễ tạo áp lực cho cơ thể.
☛ Không hoạt động thể lực quá mức, người bệnh chỉ nên tập thể dục phù hợp với tình trạng và điều kiện sức khỏe của bản thân.
☛ Vệ sinh vùng kín sạch sẽ, đặc biệt là sau khi quan hệ tình dục để giảm thiểu nguy cơ bị tiểu rắt không kiểm soát và các bệnh viêm nhiễm, bệnh lây truyền qua đường tình dục như: bệnh lậu, HIV, giang mai,…
☛ Thường xuyên đi khám sức khỏe để theo dõi tình trạng sức khỏe của bản thân, đặc biệt là kiểm tra các bệnh ở đường tiết niệu, tuyến tiền liệt và điều trị kịp thời theo chỉ định của bác sĩ.
