Bàng quang là cơ quan trong hệ tiết niệu giữ vai trò vô cùng quan trọng. Không chỉ là nơi lưu trữ nước tiểu do thận bài tiết ra mà còn đẩy nước tiểu ra bên ngoài thông qua quá trình tiểu tiện. Khi bàng quang gặp vấn đề, chức năng bàng quang bị suy giảm gây ảnh hưởng tới sức khỏe của người bệnh. Vậy bàng quang nhỏ và bàng quang thành mỏng có sao không? Hãy tham khảo bài viết sau đây nhé.
Mục lục
Vị trí, cấu tạo và chức năng của bàng quang
Vị trí bàng quang
Bàng quang có vị trí ngay bên dưới phúc mạc, sau khớp mu. Khi ở trạng thái không chứa nước tiểu, bàng quang nằm trong phần trước của vùng chậu, phía sau là trực tràng và cơ quan sinh dục. Khi ở trạng thái căng đầy, bàng quang căng lên thành hình cầu, vượt lên trên khớp mu và nằm trong ổ bụng.
Bàng quang có hình tứ diện tam giác với 4 mặt như sau:
- Mặt trên: Được bao phủ bởi phúc mạc, nếu không có nước tiểu mặt trên lõm. Ngược lại, khi đầy mặt trên sẽ lồi ra.
- Hai mặt dưới bên: Nằm trên hoành chậu.
- Mặt sau dưới (hay còn gọi là đáy bàng quang): Có hình dạng phẳng, đôi khi lồi ra.
Ở trẻ em, bàng quang phần lớn nằm trong ổ bụng, giống hình quả lê, cuống là ống niệu rốn. Khi trẻ lớn dần lên, bàng quang sẽ xuống vùng chậu, ống niệu rốn dần thu nhỏ và bít hẳn lại.
Cấu tạo của bàng quang
Bàng quang được cấu tạo bởi 4 lớp được sắp xếp từ trong ra ngoài như sau:
- Lớp niêm mạc.
- Lớp hạ niêm mạc (lớp dưới niêm mạc): Lớp này có cấu tạo khá lỏng lẻo nên thường khiến lớp cơ và lớp dưới niêm mạc trượt lên nhau.
- Lớp cơ: Bao gồm 3 lớp tính từ trong ra ngoài bao gồm cơ vòng, cơ chéo và cơ dọc.
- Lớp thanh mạc.
Lòng bàng quang được che phủ bởi lớp niêm mạc. Niệu quản có vai trò kết nối giữa bàng quang với bể thận. Hai lỗ niệu quản kết hợp với phần cổ tạo thành hình tam giác còn gọi là tam giác bàng quang. Gờ liên niệu đạo chính là đường gờ cao nối với hai lỗ niệu quản. Nó mở ra ngoài nhờ vào niệu đạo.
Cấu tạo bên trong của bàng quang.
Thông thường, ở người trưởng thành sức chứa của bàng quang ở mức 300 – 500 ml nước tiểu. Với những trường hợp mắc bệnh lý, dung tích của bàng quang có thể thay đổi giảm vài chục ml hoặc tăng lên hàng lít.
Chức năng của bàng quang
Bàng quang giữ chức năng rất quan trọng, chúng là bể chứa nước tiểu do thận bài tiết ra đồng thời thông với niệu đạo để bài tiết nước tiểu ra ngoài cơ thể. Khi ba lớp cơ trong bàng quang hoạt động sẽ đẩy nước tiểu ra ngoài theo từng đợt.
- Lớp cơ trơn: Chịu sự điều khiển của thần kinh phó giao cảm từ tủy. Đây là cơ thải nước tiểu ra bên ngoài.
- Cơ vòng bên trong cổ bàng quang và lỗ niệu đạo: Chịu sự chi phối của thần kinh giao cảm có nhiệm vụ kiểm soát quá trình đi tiểu. Ở nam giới, cơ này còn có nhiệm vụ ngăn không cho tinh dịch trào ngược lúc xuất tinh.
- Cơ vân: Ở bên ngoài có nhiệm vụ điều khiển quá trình đi tiểu theo mong muốn của bản thân.
Quá trình tiểu tiện của bàng quang chịu sự chi phối và kiểm soát của một cơ chế thần kinh phức tạp của hệ phó giao cảm ở tủy cùng, sợi giao cảm ở tủy ngực và một phần của thân não và tủy sống.
Khi bàng quang tích trữ đủ nước tiểu, dây thần kinh phát tín hiệu tới não nhờ vào các dây liên lạc của tủy sống. Tín hiệu được truyền tới, não sẽ phát tín hiệu phản hồi tới bàng quang làm thành bàng quang co lại. Sau đó, cơ thắt và van nằm ngay cạnh niệu đạo thả lỏng, mở ra từ từ cho nước tiểu chảy xuống rồi thoát khỏi cơ thể.
Thành bàng quang mỏng có sao không?
Kích thước thực tế của thành bàng quang nằm trong khoảng 3mm (khi có nước tiểu trong bàng quang). Thành bàng quang được cấu tạo bởi 4 lớp bao gồm lớp niêm mạc, lớp dưới niêm mạc, lớp cơ và lớp thanh mạc.
Thành bàng quang mỏng được xác định khi nhỏ hơn con số trung bình. Thành bàng quang mỏng có thể là biểu hiện bất thường ở bàng quang gây ảnh hưởng tới chức năng hoạt động của bàng quang và ảnh hưởng không nhỏ tới sức khỏe.
Thành bàng quang mỏng dễ bị tổn thương hơn so với bàng quang bình thường. Một số nguyên nhân khiến thành bàng quang mỏng như:
- Bệnh lý về bàng quang.
- Chế độ ăn uống và sinh hoạt không phù hợp…
Thành bàng quang mỏng còn làm tăng nguy cơ bị vỡ bàng quang. Bởi vậy, bạn không nên chủ quan khi xuất hiện triệu chứng bất thường về bàng quang. Đồng thời hãy thực hiện các biện pháp chăm sóc sức khỏe bàng quang ngay từ hôm nay nhé.
Bàng quang nhỏ có sao không?
Hội chứng bàng quang nhỏ hay còn được gọi là bàng quang tăng hoạt. Bàng quang hoạt động quá mức so với bình thường khiến người bệnh có nhu cầu đi tiểu không ngừng. Hiện tượng này gây ra sự co thắt đột ngột, không tự chủ của thành bàng quang. Người bệnh bị thôi thúc phải đi tiểu ngay lập tức ngay cả khi không uống nhiều chất lỏng. Nếu không đi tiểu ngay có thể xảy ra hiện tượng són tiểu.
Một số người gọi bàng quang hoạt động quá mức là một bàng quang nhỏ. Tuy nhiên, xét về mặt giải phẫu học điều này có thể chưa chính xác. Nhưng nó có thể có chức năng của một bàng quang nhỏ, có nghĩa là bạn không thể chứa được nhiều nước tiểu.
Khi cơ bàng quang hoạt động quá mức dẫn tới nhu cầu vận động thường xuyên. Chính vì lý do đó, thuật ngữ “bàng quang nhỏ” và “bàng quang hoạt động quá mức” thường được sử dụng thay thế cho nhau để mô tả cùng một tình trạng.
Một số triệu chứng của bàng quang hoạt động quá mức phải kể đến như:
- Có cảm giác đi tiểu đột ngột và dồn dập.
- Tiểu không tự chủ, nước tiểu có thể bị rò rỉ trước khi bạn đi vệ sinh (són tiểu).
- Đi tiểu nhiều lần trong ngày, thậm chí cả ban đêm.
Nguyên nhân của tình trạng này hiện vẫn chưa được biết đến, nhưng có một số yếu tố góp phần gây ra các triệu chứng của “bàng quang nhỏ” như:
- Tình trạng ảnh hưởng tới hệ thần kinh như đột quỵ, sa sút trí tuệ, bệnh Parkinson.
- Tổn thương dây thần kinh hoặc chấn thương do phẫu thuật hoặc một số sự cố xảy ra như tai nạn…
- Bệnh lý về bàng quang như sỏi bàng quang, ung thư bàng quang hoặc nhiễm trùng đường tiểu.
Một số bệnh lý thường gặp về bàng quang
Bàng quang là nơi lưu trữ nước tiểu từ thận thải ra nên thường xuyên phải tiếp xúc với vi khuẩn. Và trong nhiều trường hợp chúng dễ dàng bị tác nhân gây hại tấn công khiến chức năng bàng quang suy giảm. Dưới đây là một số bệnh lý thường gặp ở bàng quang:
Viêm bàng quang
Là bệnh lý nhiễm trùng đường tiết niệu, nguyên nhân do vi khuẩn gây nên. Trong một số trường hợp bệnh có khả năng tái phát nhiều lần trong thời gian dài khiến người bệnh vô cùng mệt mỏi. Một số dấu hiệu nhận biết bệnh như:
- Đi tiểu có mùi hôi hoặc có lẫn máu trong nước tiểu.
- Tiểu nhiều lần trong ngày, mỗi lần đi chỉ ra một ít nước tiểu.
- Tiểu đau và nóng rát.
- Có cảm giác đi tiểu gấp.
- Trẻ em có thể bị đái dầm vào ban ngày.
Bàng quang tăng hoạt
Là hiện tượng bàng quang co bóp không đúng lúc khiến người bệnh bị mắc tiểu một cách đột ngột, cần đi tiểu ngay lập tức. Nếu nhịn tiểu có thể xảy ra hiện tượng són tiểu. Kèm theo đó là tình trạng đi tiểu nhiều lần vào cả ngày lẫn đêm…mà không tìm thấy một nhiễm trùng tiểu hay một bệnh lý nào khác.
Nguyên nhân chính xác hiện nay vẫn chưa được biết rõ. Tuy nhiên, theo các chuyên gia hội chứng bàng quang tăng hoạt có liên quan tới:
- Bệnh Parkinson, xơ hóa tủy, đột quỵ…
- Bất ổn ở bàng quang như có khối u hoặc sỏi.
- Các yếu tố làm cản trở dòng chảy ở cơ quan này như u xơ tuyến tiền liệt, tác động của việc chữa trị tiểu khung.
- Sử dụng rượu bia, cà phê quá mức.
Các triệu chứng của bệnh bao gồm: Tiểu gấp, muốn đi tiểu đột ngột không thể nhịn được mà phải đi ngay lập tức, đi tiểu nhiều lần trong ngày…
Ung thư bàng quang
Ung thư bàng quang là bệnh lý khá nguy hiểm gây ảnh hưởng trực tiếp tới tính mạng người bệnh. Cho tới nay vẫn chưa xác định chính xác nguyên nhân gây bệnh. Yếu tố nguy cơ làm tăng tỷ lệ mắc ung thư bàng quang như:
- Thói quen hút thuốc lá.
- Phơi nhiễm các tia bức xạ.
- Viêm nhiễm ký sinh trùng.
- Tiếp xúc với hóa chất…
Các triệu chứng của bệnh khá khó nhận biết. Tuy nhiên, một số dấu hiệu dưới đây có thể giúp người bệnh phát hiện sớm bệnh và kịp thời thăm khám:
- Mệt mỏi, sút cân, chán ăn.
- Đi tiểu ra máu.
- Tiểu có cảm giác đau.
- Tiểu rắt, tiểu khó, tiểu không tự chủ, nước tiểu có màu sẫm.
Hướng dẫn chăm sóc sức khỏe bàng quang mỗi ngày
Hãy bổ sung đủ nước mỗi ngày để chăm sóc sức khỏe bàng quang tốt nhất.
Để bàng quang hoạt động hiệu quả bạn cần chăm sóc sức khỏe bàng quang mỗi ngày. Dưới đây là một số lưu ý giúp bạn chăm sóc bàng quang hiệu quả, ngăn ngừa nguy cơ mắc các bệnh lý về bàng quang:
- Hãy bổ sung đủ nước cho cơ thể, uống từ 2 – 2,5 lít mỗi ngày để làm sạch vi khuẩn trong đường tiết niệu, duy trì hoạt động của các cơ quan trong cơ thể. Không nên uống quá ít hoặc quá nhiều nước cũng sẽ gây ảnh hưởng không tốt tới hoạt động của bàng quang.
- Vệ sinh sạch sẽ vùng kín hàng ngày để ngăn ngừa viêm nhiễm.
- Không nên nhịn tiểu bởi đây là thói quen xấu gây ảnh hưởng không tốt cho bàng quang. Nhịn tiểu lâu ngày khiến các cơ bàng quang dần yếu đi, ảnh hưởng xấu tới thận.
- Kiểm soát cân nặng, tránh tăng cân quá nhanh hoặc béo phì. Khi trọng lượng cơ thể lớn tạo áp lực lớn lên bàng quang. Hãy thực hiện chế độ ăn uống lành mạnh, tập thể dục đều đặn mỗi ngày để sở hữu trọng lượng cơ thể hợp lý và một cơ thể khỏe mạnh.
- Không hút thuốc lá để tránh nguy cơ mắc ung thư bàng quang.
- Hạn chế ăn đồ cay nóng, đồ ăn có chứa nhiều axit, socola…