Tiểu không tự chủ là gì? Nguyên nhân và cách điều trị

Tiểu không tự chủ gây khó chịu và bất tiện trong cuộc sống sinh hoạt. Bệnh lý này có thể gặp ở mọi lứa tuổi, nhưng phổ biến hơn ở người trung niên và phụ nữ trải qua nhiều lần sinh. Nếu chủ quan, tình trạng này có thể để lại nhiều hậu quả xấu. Mời bạn theo dõi bài viết dưới đây để tìm hiểu về nguyên nhân cũng như giải pháp điều trị tiểu không tự chủ.

Tiểu không tự chủ là bệnh gì?

Tiểu không tự chủ là tình trạng nước tiểu bị rò rỉ không kiểm soát được. Nguyên nhân chủ yếu là do sự hoạt động quá mức các cơ bàng quang gây ra phản xạ rối loạn tiểu tiện cho người bệnh như: buồn tiểu nhiều lần, tiểu gấp, tiểu không thể kiểm soát được cần phải đi giải quyết ngay…

Bệnh đái không tự chủ được chia thành nhiều loại khác nhau:

  • Tiểu không kiểm soát do áp lực.
  • Són tiểu.
  • Són tiểu tràn.
  • Rối loạn cơ năng.
  • Tiểu không tự chủ hỗn hợp.
  • Hoàn toàn không kiểm soát.
Tiểu không tự chủ (hay tiểu không kiểm soát, són tiểu) là sự rò rỉ nước tiểu

Tham khảo thêm tại: Bị mắc tiểu liên tục là gì?

Nguyên nhân chính đi tiểu không tự chủ

Tiểu không tự chủ có nhiều nguyên nhân khác nhau, có thể xuất phát từ thói quen hàng ngày, tình trạng bệnh lý hoặc các vấn đề thể chất.

Tiểu không tự chủ tạm thời

Đối với dạng tiểu không tự chủ tạm thời, nguyên nhân thường do một số đồ uống, thực phẩm, bệnh lý và thuốc tác dụng như thuốc lợi tiểu – kích thích bàng quang, tăng lượng nước tiểu. Chúng bao gồm:

  • Tiêu thụ quá nhiều Rượu, caffeine, đồ uống có ga, chất làm ngọt nhân tạo, Sô cô la, ớt.
  • Thực phẩm chứa nhiều muối, đường hoặc chứa axit, đặc biệt là trái cây họ cam quýt.
  • Thuốc tim mạch, huyết áp, thuốc an thần và thuốc giãn cơ.
  • Liều lượng lớn vitamin C.
  • Nhiễm trùng đường tiết niệu: Nhiễm trùng có thể kích thích bàng quang, khiến người bệnh có nhu cầu đi tiểu rất nhiều và đôi khi gây tiểu không tự chủ.
  • Táo bón: Trực tràng nằm gần bàng quang và có nhiều dây thần kinh giống nhau. Phân cứng, nén chặt trong trực tràng khiến các dây thần kinh này hoạt động quá mức và làm tăng tần suất đi tiểu.
  • Béo phì: Có thể gây ra tình trạng tiểu không tự chủ bởi áp lực từ các thành phần trong ổ bụng đè lên bàng quang.
Bệnh lý, rượu, thuốc lá những nguyên nhân gây ra tình trạng són tiểu tạm thời

Tiểu không tự chủ dài hạn

Nguyên nhân do thay đổi thể chất:

  • Thai kỳ: Khi mang thai, nội tiết tố thay đổi và trọng lượng thai nhi tăng lên, làm tử cung tạo thêm áp lực lên bàng quang. Từ đó, một số phụ nữ bị són tiểu khi mang thai. Chứng bệnh này sẽ biến mất trong vài tuần sau khi sinh.
  • Sinh con: Sinh con qua đường âm đạo có thể làm suy yếu các cơ cần thiết để kiểm soát bàng quang, làm hỏng các dây thần kinh và mô nâng đỡ, làm sàn chậu bị sa xuống. Khi bị sa, bàng quang, tử cung, trực tràng hoặc ruột non có thể bị đẩy xuống khỏi vị trí bình thường và nhô ra ngoài âm đạo. Những vấn đề này có thể liên quan đến chứng tiểu không tự chủ.
  • Thời kỳ mãn kinh: Ở giai đoạn này, phụ nữ sản xuất ít estrogen – một loại hormone giúp giữ cho niêm mạc bàng quang và niệu đạo khỏe mạnh. Sự suy giảm chất lượng của các mô này có thể làm cho tình trạng tiểu không kiểm soát trở nên trầm trọng hơn.
  • Thay đổi theo độ tuổi: Cơ bàng quang bị lão hóa có thể làm giảm khả năng lưu trữ nước tiểu. Ngoài ra, các cơn co thắt bàng quang không tự chủ trở nên thường xuyên hơn khi tuổi càng cao. (Xem chi tiết: Tiểu không tự chủ ở người già)
Tuổi cao là một trong những tác nhân gây tiểu không tự chủ dai dẳng

Nguyên nhân do bệnh lý:

  • Bàng quang tăng hoạt (OAB): Đây là tình trạng liên quan đến các biểu hiện tiểu gấp, tiểu nhiều lần, tiểu đêm, có thể có hoặc không kèm theo tiểu gấp không kiểm soát. Các triệu chứng này xuất hiện khi không có các tổn thương bệnh lý tại chỗ. Bệnh nhân có hiện tượng tiểu không tự chủ, tiểu són, đái dầm ngắt quãng. Dấu hiệu này có thể gặp ở khoảng 50% bệnh nhân mắc OAB.
  • Phì đại tiền liệt tuyến: Bệnh lý này phổ biến ở nam giới lớn tuổi, là nguyên nhân của tình trạng són tiểu.
  • Ung thư tuyến tiền liệt: Ở nam giới, tiểu không kiểm soát có thể là hậu quả từ tác dụng phụ của phương pháp điều trị ung thư tuyến tiền liệt.
  • Sỏi tiết niệu: Những khối cứng như sỏi hình thành trong bàng quang. Điều này ngăn chặn dòng chảy bình thường của nước tiểu, dẫn đến tình trạng tiểu không kiểm soát.
  • Rối loạn thần kinh thực vật: Bệnh đa xơ cứng, bệnh Parkinson, đột quỵ, khối u não hoặc chấn thương cột sống có thể cản trở các tín hiệu thần kinh liên quan đến kiểm soát bàng quang, gây ra chứng tiểu không tự chủ.

Đối tượng nào có nguy cơ mắc bệnh tiểu không tự chủ?

Tiểu không tự chủ có thể xảy ra với bất kỳ ai. Tuy nhiên, bệnh lý này có thể phổ biến hơn ở những đối tượng như:

  • Phụ nữ trong giai đoạn mang thai, sinh con và mãn kinh.
  • Người cao tuổi: Tuổi càng cao, các cơ đường tiết niệu yếu đi, khiến cho việc giữ nước tiểu trở nên khó khăn hơn.
  • Đàn ông gặp vấn đề về tiền liệt tuyến.
  • Người mắc các bệnh lý như: tiểu đường, béo phì, táo bón kéo dài, bệnh Parkinson, bệnh đa xơ cứng hoặc đột quỵ.
  • Người hút thuốc.
  • Có một dị tật bẩm sinh tại cấu trúc của đường tiết niệu.
  • Tiền sử gia đình: Nếu có người thân trong gia đình mắc chứng tiểu không kiểm soát, thì nguy cơ phát triển tình trạng này sẽ cao hơn.

☛ Xem thêm: Tiểu không tự chủ ở nữ giới

Triệu chứng của bệnh tiểu không tự chủ

Triệu chứng chính của tiểu không tự chủ là rò rỉ nước tiểu. Tuy nhiên, với mỗi dạng tiểu không tự chủ sẽ có những dấu hiệu riêng biệt khác.

Tiểu không tự chủ do áp lực

Đây là loại tiểu không tự chủ phổ biến nhất, đặc biệt là ở phụ nữ đã sinh con hoặc ở thời kỳ mãn kinh.

Tình trạng này xảy ra khi nước tiểu bị rò rỉ do áp lực đè lên bàng quang, chẳng hạn như: khi tập thể dục, ho, hắt hơi, cười hoặc nâng vật nặng.

Són tiểu

Loại tiểu không kiểm soát này xảy ra ở người có nhu cầu đi tiểu xuất hiện đột ngột và không thể nhịn trước khi vào nhà vệ sinh. Tình trạng này liên quan đến việc bàng quang hoạt động quá mức (bàng quang tăng hoạt), có sự co thắt đột ngột, không tự chủ của thành cơ bàng quang gây ra cảm giác muốn đi tiểu mà không thể dừng lại.

Đây là loại tiểu không tự chủ phổ biến thứ hai, thường gặp ở các đối tượng: người cao tuổi, người mắc bệnh tiểu đường, đa xơ cứng, đột quỵ….

Đối với mỗi loại tiểu không tự chủ sẽ có biểu hiện lâm sàng khác nhau

Són tiểu tràn

Dạng này phổ biến hơn ở nam giới có vấn đề về tuyến tiền liệt, bàng quang bị tổn thương hoặc niệu đạo bị tắc nghẽn.

Khi tuyến tiền liệt phì đại có thể gây tắc nghẽn bàng quang, làm bàng quang không thể chứa nhiều nước tiểu hoặc ở trạng thái luôn đầy. Từ đó, gây ra rò rỉ nước tiểu một lượng nhỏ.

Tiểu không kiểm soát hỗn hợp

Thường là sự kết hợp của tiểu không kiểm soát do áp lực và tiểu tiện không tự chủ. Do đó, chúng sẽ có các triệu chứng của cả hai dạng này.

☛ Tìm hiểu chi tiết: Đi tiểu không kiểm soát được là bệnh gì?

Không kiểm soát chức năng

Với chứng són tiểu cơ năng, người bệnh biết cần phải đi tiểu nhưng không thể vào phòng vệ sinh kịp thời do có vấn đề về khả năng vận động. Dạng này thường phổ biến ở người cao tuổi.

Hoàn toàn không kiểm soát

Người bệnh bị rò rỉ nước tiểu liên tục hoặc bị rò rỉ một lượng lớn nước tiểu theo định kỳ không kiểm soát được. Tình trạng này thường xuất hiện ở bệnh nhân bị khuyết tật bẩm sinh, có thể bị chấn thương tủy sống, hệ tiết niệu hay có thể có một lỗ rò giữa bàng quang và âm đạo.

Biến chứng nguy hiểm từ bệnh lý tiểu không tự chủ

Tiểu không tự chủ kéo dài, có thể gây ra một số biến chứng:

Xuất hiện các bệnh lý tại đường tiết niệu: Khi sự lưu thông nước tiểu bị cản trở, người bệnh sẽ đối mặt với các vấn đề liên quan đến thận. Trước tiên, nước tiểu ứ đọng trong bàng quang gây nhiễm trùng bàng quang, dần dần gây viêm ngược dòng lên thận làm viêm dài bể thận, ứ mủ nếu không phát hiện và điều trị kịp thời có thể bị suy thận.

Viêm mô tế bào: Tiểu không tự chủ có thể gây viêm mô tế bào. Bởi tình trạng tiểu không kiểm soát làm rò rỉ nước tiểu, khiến chúng đọng lại trên quần và vùng kín của người bệnh. Nếu không vệ sinh sạch ngay, có thể gây nên nhiễm trùng da do vi khuẩn. Vùng da bị ảnh hưởng xuất hiện cảm giác sưng và đỏ, thường đau khi chạm vào.

Viêm mô tế bào – Một trong những biến chứng của tiểu không tự chủ

Sức khỏe tâm thần: Tiểu không tự chủ có thể gây ra cảm giác lo lắng, trầm cảm…bởi triệu chứng này gây nhiều phiền toái cho người bệnh. Tình trạng nước tiểu đọng lại tại quần khiến vùng này có mùi hôi và xuất hiện cảm giác ngứa ngáy, khó chịu. Từ đó, người bệnh ngại ngùng, có xu hướng cô lập mình và hạn chế tiếp xúc với mọi người.

Da: Người mắc chứng tiểu không tự chủ có nhiều khả năng bị lở loét, phát ban và nhiễm trùng vì da thường xuyên ẩm ướt. Điều này cũng thuận lợi cho nấm, vi khuẩn phát triển, làm chậm quá trình làm lành vết thương.

☛ Tham khảo thêm: Tiểu không tự chủ vào ban đêm

Cách chẩn đoán bệnh tiểu không tự chủ

Quá trình chẩn đoán cần bắt đầu bằng cuộc trao đổi giữa bác sĩ và người bệnh về một số câu hỏi như:

  • Đi tiểu thường xuyên như thế nào?
  • Có hiện tượng rò rỉ nước tiểu giữa những lần đi vệ sinh không, tần suất xảy ra như thế nào và lượng nước tiểu bị rò rỉ mỗi lần như thế nào?
  • Bị chứng tiểu không kiểm soát bao lâu rồi?

Sau khi trả lời những câu hỏi trên, người bệnh sẽ được chỉ định thực hiện một số xét nghiệm, để có được nhiều dữ liệu cho chẩn đoán:

Xây dựng nhật ký bàng quang: Người bệnh cần ghi lại lượng nước uống mỗi ngày, các thời điểm đi tiểu trong ngày, lượng nước tiểu được tạo ra và số lần đi tiểu không kiểm soát.

Khám sức khỏe: Kiểm tra cơ sàn chậu ở phụ nữ, tuyến tiền liệt ở nam giới sẽ là các nội dung có trong bài kiểm tra về sức khỏe.

Xét nghiệm nước tiểu: Mẫu nước tiểu của người bệnh sẽ được đem đi xét nghiệm, để tìm các dấu hiệu nhiễm trùng và bất thường.

Xét nghiệm máu: Thông qua xét nghiệm này, có thể đánh giá chức năng thận.

Đo lượng dư sau khi đi tiểu (PVR): Phương pháp này đánh giá lượng nước tiểu còn lại trong bàng quang sau khi đi tiểu.

Nội soi bàng quang: Đưa một ống mỏng có ống kính ở cuối vào niệu đạo. Từ đó, bác sĩ có thể quan sát bất kỳ bất thường nào trong đường tiết niệu.

Nội soi bàng quang – Kỹ thuật được sử dụng để chẩn đoán tiểu không tự chủ

Siêu âm vùng chậu: Sử dụng sóng siêu âm để tạo ra các hình ảnh bên trong cơ thể. Qua đó, có thể giúp bác sĩ phát hiện bất kỳ bất thường nào.

Kiểm tra độ gắng sức: Bác sĩ sẽ yêu cầu bệnh nhân ho, chạy, nhảy để quan sát nước tiểu có bị rò rỉ hay không.

Kiểm tra niệu động học: Xét nghiệm này nhằm kiểm tra áp lực và cơ thắt ống dẫn tiểu có thể chịu được.

Cystogram: Thủ tục chụp X-quang cung cấp hình ảnh của bàng quang.

Phương pháp phòng ngừa bệnh tiểu không tự chủ

Một số phương pháp dưới đây có thể giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh tiểu không tự chủ:

Duy trì cân nặng hợp lý

Béo phì có thể là tác nhân gây tăng bệnh tiểu không tự chủ. Do đó, việc kiểm soát cân nặng hợp lý sẽ giúp tránh xa bệnh lý này. Có thể duy trì cân nặng hợp lý thông qua chế độ ăn, uống: Ăn nhiều trái cây, rau, quả hạch, hạt, đậu, cá và trứng, thực phẩm giàu protein và chất xơ. Đồng thời, cắt giảm thực phẩm và đồ uống đã qua chế biến như soda, cà phê, ngũ cốc có đường, đồ ăn nhanh.

Duy trì cân nặng hợp lý – Một trong những phương pháp phòng ngừa bệnh tiểu không tự chủ

Tăng cường luyện tập

Tập thể dục hàng ngày có thể giúp bạn giảm mỡ trong cơ thể, cải thiện sức khỏe tim mạch và tăng cơ bắp. Hãy đặt mục tiêu đi bộ vài nghìn bước mỗi ngày, sau đó tăng dần số bước mỗi tuần.

Bên cạnh đó, có thể thực hành các bài tập sàn chậu như: bài tập Kegel, giúp cơ sàn chậu khỏe giữ nước tiểu tốt, được tiến hành như sau:

  • Ngồi quỳ trên sàn, mông đặt lên hai gót chân, giữ thẳng lưng.
  • Hít sâu để co các cơ sàn chậu trong 5 giây, sau đó thở ra để thả lỏng các cơ sàn chậu trong 5 giây. Tiếp tục lặp lại động tác.
  • Thực hiện bài tập mỗi ngày 3 lần, mỗi lần 10 động tác.

Từ bỏ thói quen uống rượu, hút thuốc lá

Rượu là chất kích thích bàng quang, do đó để phòng ngừa nguy cơ mắc bệnh tiểu không tự chủ, hãy cắt giảm việc dung nạp rượu.

Đồng thời, việc từ bỏ hút thuốc lá có thể giúp ích cho bàng quang, giúp ngăn ngừa chứng tiểu không kiểm soát.

Từ bỏ thói quen hút thuốc, uống rượu sẽ giúp ngăn ngừa bệnh tiểu không tự chủ

Cách điều trị bệnh tiểu không tự chủ hiệu quả

Điều trị tiểu không tự chủ phụ thuộc vào nguyên nhân gây ra chứng bệnh này. Trong đó, bao gồm các phương pháp như: Dùng thuốc, phẫu thuật hoặc các phương pháp điều trị khác.

Thuốc điều trị chứng tiểu không kiểm soát

Cơ chế tác dụng của thuốc điều trị tiểu không tự chủ là làm giảm sự rò rỉ nước tiểu, ổn định các cơn co thắt cơ gây ra các vấn đề với bàng quang hoạt động quá mức.

Các loại thuốc phổ biến có thể được sử dụng để điều trị chứng tiểu không kiểm soát bao gồm:

  • Oxybutynin.
  • Tolterodine.
  • Solifenacin.
  • Fesoterodine.
  • Darifenacin.
  • Trospium.
  • Thuốc chống trầm cảm – Imipramine (Norfranil, Tipramine, Trofranil).
  • Mirabegron.

Trong đó, các thuốc thuộc nhóm kháng cholinergic gồm: Oxybutynin, Tolterodine, Solifenacin, Fesoterodine, Darifenacin, Trospium. Chúng làm giảm áp lực lên bàng quang, giúp bàng quang thư giãn, hỗ trợ điều trị tiểu không tự chủ.

Thuốc chống trầm cảm được sử dụng trong chữa tiểu không tự chủ do áp lực và có khả năng kiểm soát sự hoạt động quá mức của bàng quang.

Tuy nhiên, một số loại thuốc điều trị bàng quang hoạt động quá mức có liên quan đến nguy cơ suy giảm nhận thức ở người lớn trên 65 tuổi, cũng như gây ra nhiều tác dụng không mong muốn khác. Do đó, hãy tuân theo đúng chỉ định về sử dụng thuốc từ bác sĩ điều trị.

Ngoài ra, các liệu pháp thay thế hormone – áp dụng cho việc thay thế estrogen bị giảm trong thời kỳ mãn kinh, cũng có thể giúp khôi phục chức năng bàng quang bình thường. Một số chế phẩm bao gồm: Kem bôi estrogen âm đạo liều thấp được bôi trực tiếp lên thành âm đạo và mô niệu đạo.

Sử dụng thuốc trong điều trị tiểu không tự chủ có thể làm ổn định các cơn co thắt bàng quang quá mức

Liệu pháp đặt ống thông

Nếu tình trạng tiểu không kiểm soát kéo dài và ảnh hưởng đáng kể đến chất lượng cuộc sống, bác sĩ có thể thực hiện biện pháp đặt ống thông bên trong hoặc bên ngoài. Điều này nhằm kiểm soát tình trạng tiểu không kiểm soát tràn hoặc tiểu không kiểm soát chức năng trong một số trường hợp.

Phương pháp kích thích dây thần kinh điện

Điều này được thực hiện bằng cách gửi các dòng điện nhẹ đến các dây thần kinh xung quanh bàng quang, để kiểm soát việc đi tiểu và phản xạ của bàng quang.

Phương pháp phẫu thuật

Phẫu thuật sẽ là liệu pháp được áp dụng khi các phương pháp điều trị nói trên không đáp ứng.

Phẫu thuật tiểu không tự chủ bao gồm:

Phẫu thuật địu

Phẫu thuật địu là phương pháp tạo một vết cắt ở bụng dưới và âm đạo (đối với nữ giới), để một chiếc địu có thể được đặt quanh cổ bàng quang và giúp ngăn nước tiểu bị rò rỉ. Đối với nam giới, phẫu thuật này bao gồm việc tạo một vết cắt giữa bìu và hậu môn để đặt một vòng đeo quanh một phần của bầu niệu đạo (phần cuối mở rộng của niệu đạo).

Chiếc địu có thể được làm bằng:

  • Mô được lấy từ một bộ phận khác của cơ thể, tạo ra từ một phần của lớp mô bao phủ cơ bụng – cơ trực tràng (địu tự thân).
  • Lấy từ người tương thích (người thân).
  • Lấy từ động vật, chẳng hạn như mô bò hoặc lợn.
Phương pháp phẫu thuật có thể cái thiện đáng kể triệu chứng tiểu không tự chủ nhưng cũng để lại nhiều rủi ro

Phẫu thuật lưới âm đạo (phẫu thuật băng)

Phẫu thuật lưới âm đạo là phương pháp tạo một dải lưới tổng hợp, chèn vào phía sau niệu đạo. Kỹ thuật này có thể dùng để điều trị chứng tiểu không kiểm soát do áp lực.

Trên lâm sàng đã ghi nhận, một số ít người đã bị biến chứng nghiêm trọng sau khi phẫu thuật lưới. Các vấn đề gặp phải bao gồm:

  • Xuất hiện cơn đau kéo dài.
  • Tổn thương thần kinh vĩnh viễn.
  • Táo bón.
  • Lưới tiếp xúc qua các mô âm đạo và đôi khi gây thương tích cho các cơ quan lân cận, chẳng hạn như bàng quang hoặc ruột.

☛ Xem thêm: Phương pháp điều trị tiểu không tự chủ ở nam giới

Vương Niệu Đan – Giải pháp cải thiện chứng tiểu không tự chủ hiệu quả

Mặc dù có nhiều loại thuốc và phương án phẫu thuật để điều trị tiểu không tự chủ. Tuy nhiên, những biện pháp này có thể gây tác dụng phụ hoặc tiềm ẩn rủi ro, nên luôn phải cân nhắc trước khi tiến hành.

Do đó, sản phẩm Vương Niệu Đan đã ra đời, giúp hỗ trợ điều trị chứng tiểu không tự chủ, mà không để lại tác dụng phụ.

Vương Niệu Đan – Giảm kích thích bàng quang, kiểm soát rối loạn tiểu tiện

Với thành phần từ các thảo dược tự nhiên như: Cỏ đuôi ngựa, ô dược, cỏ lùn, hạt bí đỏ, cao nữ lang… mang đến các công dụng:

  • Giảm tình trạng tiểu đêm, tiểu nhiều lần cho bệnh nhân mắc bệnh lý về bàng quang tăng hoạt.
  • Giảm sự co thắt bàng quang, giúp bàng quang có khả năng chứa lượng nước tiểu đủ lớn để tạo ra các phản xạ kích thích đi tiểu.
  • Tăng cường sức khoẻ cơ sàn chậu, tăng khả năng nhịn tiểu, giảm tình trạng tiểu gấp, tiểu són không tự chủ.
  • Cải thiện rối loạn mất ngủ, giúp người bệnh ngủ ngon hơn sau mỗi lần dậy đi tiểu làm gián đoạn giấc ngủ.

Tìm nhà thuốc bán Vương Niệu Đan gần bạn nhất TẠI ĐÂY

HoặcBẤM VÀO ĐÂY để đặt giao Vương Niệu Đan tại nhà

Tiểu không tự chủ dù không phải là bệnh lý nguy hiểm nhưng lại ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh. Mặc dù ngày nay đã có rất nhiều phương pháp điều trị tiểu không kiểm soát, nhưng khả năng khỏi bệnh hoàn toàn chưa cao. Vì vậy, mỗi người cần có cách phòng ngừa hiệu quả, để ngăn ngừa bệnh lý này được tốt nhất.

Cập nhật lúc: 13/03/2024
*CẢNH BÁO* Hiện nay có một số đối tượng giả danh công ty Thái Minh để “lừa dối” khách hàng. Vì vậy, từ ngày 01/02/2022 THÁI MINH sẽ sử dụng số điện thoại duy nhất 0986.01.01.01 để liên hệ GỌI RA và chăm sóc khách hàng. Trân trọng!

Bài viêt liên quan

Xem thêm »

Có thể bạn quan tâm

Loading...